Ге́ндерна дисфорі́я (від англ. gender — рід та грец. δυσφορέω — страждати, мучитись, тобто дослівно — гендерні страждання) — це дистрес, який людина відчуває через невідповідність між її статевою ідентичністю — її особистим відчуттям власної статі — та її статтю, отриманою при народженні. Діагностичний термін розладу гендерної ідентичності англ. gender identity disorder (GID) використовувався до 2013 року з випуском DSM-5[en]. Цей стан було перейменовано, щоб усунути стигму, пов'язану з терміном розлад.
Гендерна дисфорія | |
---|---|
Спеціальність | психіатрія і психологія |
Ведення | Гендерний перехід і hormone therapyd |
Препарати | gender affirming therapyd і Хірургічна корекція статі |
Класифікація та зовнішні ресурси | |
МКХ-11 | HA60, HA61 і HA6Z |
МКХ-10 | F64.8, F64.9, F64.0 і F64.2 |
MeSH | D000068116 |
Люди з гендерною дисфорією зазвичай ідентифікуються як трансгендери. Гендерна варіативність — це не те саме, що гендерна дисфорія, оскільки гендерна варіативність є психічним розладом іншого характеру., і не завжди призводить до дисфорії або дистресу. За даними Американської психіатричної асоціації, критичним елементом гендерної дисфорії є «клінічно значущий дистрес».
Причини гендерної дисфорії невідомі, але гендерна ідентичність, ймовірно, відображає генетичні та біологічні, екологічні та культурні фактори. Лікування гендерної дисфорії може включати підтримку гендерного самовираження особи або її бажання до гормональної терапії або хірургічного втручання. Лікування також може включати консультування або психотерапію.
Деякі дослідники та трансгендери підтримують розсекречення стану, оскільки вони кажуть, що діагноз патологізує гендерну дисперсію та підсилює бінарну модель статі.
У проєкті МКХ-11, весь блок F64 «Розлади статевої ідентифікації» (трансгендерність) замінений на «Gender incongruence» (гендерна дисфорія). Також в проєкті МКХ-11 гендерна дисфорія (трансгендерність) перенесена з «психічних розладів і розладів поведінки» в «сексологію» «Conditions related to sexual health». Робоча група, відповідальна за те, що рекомендується зберігати такий діагноз у МКХ-11, щоб зберегти доступ до медичних послуг.
Примітки Редагувати
- Campaign, Human Rights. . Архів оригіналу за 25 листопада 2015. Процитовано 20 серпня 2021.(англ.)
- Sexual Orientation and Gender Expression in Social Work Practice, edited by Deana F. Morrow and Lori Messinger (2006, ISBN 0231501862), p. 8: «Gender identity refers to an individual's personal sense of identity as masculine or feminine, or some combination thereof.»(англ.)
- American Psychiatric Association, DSM-5 Fact Sheets, Updated Disorders: Gender Dysphoria [ 29 грудня 2016 у Wayback Machine.] (Washington, D.C.: American Psychiatric Association, 2013): 2 ("DSM-5 aims to avoid stigma and ensure clinical care for individuals who see and feel themselves to be a different gender than their assigned gender. It replaces the diagnostic name 'gender identity disorder' with 'gender dysphoria', as well as makes other important clarifications in the criteria.").(англ.)
- Russo J, Coker JK, King JH (2017). . Springer Publishing Company. с. 352. ISBN 978-0826183996. Архів оригіналу за 19 квітня 2021. Процитовано 20 серпня 2021. «People meeting criteria for Gender Dysphoria most often identify themselves as trans or transgender. Trans or transgender can be used as umbrella terms to include the broad spectrum of persons whose gender identity differs from the assigned gender (APA, 2013).» (англ.)
- Ranna Parekh. . American Psychiatric Publishing. Архів оригіналу за 14 січня 2020. Процитовано 20 листопада 2018.(англ.)
- World Professional Association for Transgender Health (WPATH), Standards of Care for the Health of Transsexual, Transgender, and Gender Nonconforming People [ 14 серпня 2015 у Wayback Machine.], ver. 7 (2011), 5 ("only some gender nonconforming people experience gender dysphoria at some point in their lives.")(англ.)
- . American Psychiatric Publishing. Архів оригіналу за 29 грудня 2016. Процитовано 24 грудня 2016.(англ.)
- Heylens G, De Cuypere G, Zucker KJ, Schelfaut C, Elaut E, Vanden Bossche H, De Baere E, T'Sjoen G (March 2012). Gender identity disorder in twins: a review of the case report literature. The Journal of Sexual Medicine 9 (3): 751–7. PMID 22146048. doi:10.1111/j.1743-6109.2011.02567.x. «Of 23 monozygotic female and male twins, nine (39.1%) were concordant for GID; in contrast, none of the 21 same‐sex dizygotic female and male twins were concordant for GID, a statistically significant difference (P = 0.005)... These findings suggest a role for genetic factors in the development of GID.» (англ.)
- Diamond, Milton (2013). Transsexuality Among Twins: Identity Concordance, Transition, Rearing, and Orientation. International Journal of Transgenderism 14 (1): 24–38. doi:10.1080/15532739.2013.750222. «Combining data from the present survey with those from past-published reports, 20% of all male and female monozygotic twin pairs were found concordant for transsexual identity... The responses of our twins relative to their rearing, along with our findings regarding some of their experiences during childhood and adolescence show their identity was much more influenced by their genetics than their rearing.» (англ.)
- Rosenthal, Stephen M. (1 грудня 2014). Approach to the Patient: Transgender Youth: Endocrine Considerations. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism (англ.) 99 (12): 4379–4389. ISSN 0021-972X. PMID 25140398. doi:10.1210/jc.2014-1919.(англ.)
- Maddux JE, Winstead BA (2015). . Routledge. с. 464–465. ISBN 978-1317697992. Архів оригіналу за 5 червня 2020. Процитовано 20 серпня 2021.(англ.)
- ↑ Coleman E (2011). . International Journal of Transgenderism (Routledge Taylor & Francis Group) 13 (4): 165–232. doi:10.1080/15532739.2011.700873. Архів оригіналу за 2 серпня 2014. Процитовано 30 серпня 2014.(англ.)
- Bryant, Karl (2018). . Encyclopædia Britannica Online. Архів оригіналу за 18 квітня 2020. . Процитовано 16 серпня 2018.(англ.)
- Gender incongruence (ICD-11). icd.who.int. WHO. Архів оригіналу за 1 серпня 2018. Процитовано 28 серпня 2018.(англ.)
- Reed GM, Drescher J, Krueger RB, Atalla E, Cochran SD, First MB, Cohen-Kettenis PT, Arango-de Montis I, Parish SJ, Cottler S, Briken P, Saxena S (October 2016). Disorders related to sexuality and gender identity in the ICD-11: revising the ICD-10 classification based on current scientific evidence, best clinical practices, and human rights considerations. World Psychiatry 15 (3): 205–221. PMC 5032510. PMID 27717275. doi:10.1002/wps.20354.(англ.)